Edebiyatımızda İlkler
Edebiyatımızda belli konularda “ilk” olma özelliği bulunan, daha önce örneği bulunmayan eserler, aşağıda sıralanmıştır. Ayrıca dünya edebiyatındaki ilkler de Türk edebiyatındaki ilklerden sonra verilmiştir.
– İlk şiir çevirisini yapan: Şinasi
– İlk makaleyi yazan: Şinasi
– İlk fıkra yazarı: Ahmet Rasim
– İlk siyasetname: Kutadgu Bilig
– İlk yarı gazete: Ceride-i Havadis
– Batılı tekniği uygun ilk roman: Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu
– İlk çeviri roman: Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859
– İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /1859
– İlk köy romanı: Nabizade Nazım / Karabibik
– İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül
– İlk realist roman: Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası
– İlk hamse yazarı: Ali Şir Nevai- İlk yerli roman: Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
– İlk resmi Türkçe gazete: Takvim-i Vakayi
– İlk tezkire: Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais
– İlk antolojisi: Ziya paşa /Harabat
– İlk atasözleri kitabı: Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye
– İlk tarihi roman: Namık Kemal / Cezmi , A. Mithat / Yeniçeri
– İlk özel gazete: Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi
– İlk pastoral şiir: A.Hamit Tarhan /Sahra
– Noktalama işaretlerini ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci: Şinasi
– Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan: A.Hamit /Eşber veya Sardanapal
– Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri: A.Hamit/Nesteren
– İlk bibliyografya: Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi
– İlk hatıra kitabı: Babürşah /Babürname
– İlk mizah dergisi: Diyojen /Teodor Kasap
– İlk hikaye kitabı: A: Mithat /Letaif-i Rivayet
– İlk Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig
– İlk mensur şiir örneklerini veren: Halit Ziya
– Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan: Mehmet Emin Yurdakul
– Dünya edebiyatındaki ilk modern roman: Cervantes/Don Kişot
– İlk makale: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
– İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk: Fecr-i Ati
– Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser: Kutadgu Bilig
– İlk seyahatname: Mir’atül Memalik / Seydi Ali Reis
– İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
– Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü
– Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
– Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret
– Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / Sarf – ı Türki
– İlk naturalist eserimizin yazarı: Nabızade Nazım / Zehra
– Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim
– Şarkıyı icat eden: Nedim
– İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam
– İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk
– İlk Türkçe sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki
– İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
– İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz: Kutadgu Bilig
– Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin: Orhun Abideleri
– Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan: R. Mahmut Ekrem
– Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul
– Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin
– Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan: A. Hamit / Validem
– İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı
– İlk alfabemiz: Göktürk Alfabesi
– Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi
– İlk Türk destanı: Alp Er Tunga Destanı
– Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan: Namık Kemal
– Bizde epik tiyatro türünün kurucusu: Haldun Taner
– İlk kadın romancımız: Fatma Aliye Hanım
– Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa
– Dünyanın bilinen ilk destanı: Sümerlerin Gılgamış Destanı
– Dünyanın halen yaşayan, en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı
– Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: Şinasi
– Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman: Ateşten Gömlek
– İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı: A.Vefik paşa
– İlk divan şairi: Hoca Dehhani
– Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen: Refik Halit Karay
– En başarılı psikolojik roman yazarımız: P.Safa / 9.Hariciye koğuşu
– İlk çocuk şiirlerini yazan: Tevfik Fikret / Şermin
– Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: Genç Kalemler
– Edebiyatımızda noktalama işaretini, ilk kez Şinasi “Şair Evlenmesi” nde kullanmıştır.
– Edebiyatımızda ilk çeviri roman, Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak’tır.
– Edebiyatımızda ilk roman, Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır.
– Edebiyatımızda ilk köy romanı, Nabizade Nazım’ın “Karabibik” adlı eseridir.
– Edebiyatımızdaki ilk realist romancı Recaizade Mahmut Ekrem’dir.
– Edebiyatımızdaki ilk realist roman Araba Sevdası’dır yazarı Recaizade Mahmut Ekrem’dir.
– Edebiyatımızda ilk edebi roman, Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseridir.
– Edebiyatımızda ilk psikolojik roman, Eylül’dür (Mehmet Rauf)
– Edebiyatımızda ilk tarihi roman, Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseridir.
– Edebiyatımızda ilk kadın romancı Fatma Aliye’dir.
– Edebiyatımızda ilk makaleyi Şinasi yazmıştır. (Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi)
– İlk tiyatro Şinasi’nin Şair Evlenmesi’dir.
– Edebiyatımızdaki ilk pastoral şiir A.Hamit Tarhan’ın Sahra adlı şiiridir.
– Edebiyatımızdaki ilk psikolojik roman denemesi Nabizade Nazım’ın Zehra adlı eseridir.
– Edebiyatımızda çoçuklar üzerine yazılmış ilk eserler Nabi’nin Hayriye’si ve Sümbülzade Vehbi’nin Lütfiye’sidir.
– Edebiyatımızdaki ilk eleştirmen Namık Kemal’dir.
– İlk çoçuk yayınımız ise Eftal ve Mümeyyizdir.(1869)
– Türk Edebiyatı’nda bilinen ilk çocuk gazetesi Çocuklar İçin Mümeyyiz’dir.
– Aşık Veysel ilk olarak A.Kutsi Tecer tarafından Türk halkına tanıtılmıştır.
– Hazine-i Evrak ilk edebiyat dergimizdir.
– Türk Edebiyatı’nda iç monolog tarzı yazılmış ilk roman Bir Düğün Gecesi’dir.(A.Ağaoğlu)
– Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı Emin Nihat Tarlan’ın Müsameratname’dir.(1872)
– Türk Edebiyatı’nda mensur şiir yazımı ilk defa Halit Ziya ile başlar.
– Türk Edebiyatı’nda post-modern tarzda eser veren ilk yazarımız Oğuz Atay’dır.(Tutunamayanlar)
– Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi Şinasi tarafından yapılmıştır.
– Türk Edebiyatı’nda yazıya geçirilen ilk masallar Billur Köşk Masalları’dır.
– Türk masalları ilk defa yurt dışında 16.Lui döneminde Fransa’da yayınlanmıştır.
– Türk masallarını ilk defa derleyen İ.Kunoş adlı Macar bilim adamıdır.
– Divan Edebiyatı’nın ilk şairi Hoca Dehhani, son şairi ise Şeyh Galip’dir.
– İlk yerli çizgi roman, Türk Kahramanı Köroğlu’dur.(1953)
– Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü Kara Maske’dir.(1943)
– Dünyada ilk özgün çizgi roman New Fund’dur.(1935)
– Dünyada ilk özgün çizgi macera hikayesi Dick Tracy’dir.(Chester Gould)
– Dünyada ilk kez resimle yazıyı birleştiren, konuşma balonları hazırlayan ressam William Hogarth’tır.(1697-1908)
– Beyanname ile yayın hayatına giren ilk edebiyat topluluğu Fecr-i Ati’dir.
– Cumhuriyet sonrası ilk beyanname yayınlayan edebi topluluk Yedi Meşaleciler’dir.
– Yahya Kemal bütün şiirlerini aruzla yazmıştır, yalnız Ok şiiri hece vezni ile yazmıştır.
– Kutatgu Bilig ilk Türk dünyası ansiklopedisidir.
– İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı Köroğlu’dur.
– Serbest müstezatı aruzla deneyen ilk şairimiz Tevfik Fikret’tir.
– Şiirde noktalama işaretini ilk kez kullanan Servet-i Fünun sanatçısı Tevfik Fikret’tir.
– Divan Edebiyatı’nın Sebk-i Hindi tarzının ilk temsilcisi Naili’dir.
– Edebiyatımızda serbest vezni ilk kez Nazım Hikmet kullanmıştır.(1929)
– Edebiyatımızda anjabmanı ilk kez Tevfik Fikret kullanmıştır.
– İlk Türkçe gazete 1831′de kurulan Takvim-i Vaka’dır.
– İlk Türkçe özel gazete 1860′da kurulan Tercüman-ı Ahval’dır.
– Dünyada bilinen en uzun destan Kırgızlar’ın Manas Destanı’dır.
– En uzun ömürlü edebiyat dergimiz 1933 yılında çıkmaya başlayan Varlık Dergisi’dir.
– Türkiye’de lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat Bir Lügat Bulamadım’dır.(M.Doğan)
– Hayat hikâyesini İngilizce yazan ilk yazarımız Halide Edip Adıvar’dır.
– Türkiye’de kurulan ilk kadın derneği kurucularından biri Halide Edip Adıvar’dır.
– Atatürk’e muhalefet olan ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
– Sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
– Ülkemizdeki ilk çocuk çizgi roman türü Kara Maske’dir.
– Aruzla yazılan ilk manzum tiyatro eseri Eşber’dir.(A.Hamit Tarhan )
– Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri Binnaz’dır.(Y.Ziya Ortaç)
– İlk bibliyoğrafya Keşfiz-Zünun’dur. (K.Çelebi)
– İlk hatıra kitabı Babürname’dir. (Babürşah)
– İlk hamse yazarı Ali Şir Nevai’dir.
– Edebiyatımızdaki ilk antoloji Harabat’tır. (Z.Paşa)
– Edebiyatımızdaki ilk atasözleri kitabı Durub-ı Emsal-i Osmaniye’dir. (Şinasi)
– İlk mizah dergisi Diyojen’dir. (Teodor Kasap)
– Edebiyatımızdaki ilk hikaye kitabı Letafet-i Rivayet’tir. (A.Mithat)
– Basılan ilk küçük hikaye kitabı Küçük Şeyler’dir. (S.Sezai, ilk gerçekçi hikaye)
– Edebiyatımızdaki ilk fıkra yazarı Ahmet Rasim’dir.
– Bilinen ilk Türk yazarı Yollug Tigin’dir.
– İlk siyasetname eseri Kutadgu Bilig’tir.
– İlk mensur şiir yazarı R.Mahmut Ekrem’dir.
– İlk sözlük kitabımız Divan-i Lügatit Türk’tür. (K.Mahmut)
– İlk sosyolog Ziya Gökalp’tir.
– İlk edebi tartışma Ziya Paşa ile Namık Kemal arasında olmuştur.
– Ülkemizdeki ilk Müslüman kadın tiyatrocu Afife Jale’dir.
– Edebiyatımızdaki batı roman tekniklerine uygun ilk
– modern roman Mai ve Siyah’tır. (Halit Ziya)
– Dünyada bilinen en eski destan Gılgamış’tır.
– Dünyadaki ilk kadın romancı Afraben’dir (Afrahat)
– Dünya edebiyatındaki ilk realist roman Madama Bovary’dir.
– Türk Edebiyatı’ndaki ilk deneme yazarı Nurullah Ataç’tır.
– İlk tezkiremiz Mecalis’ün Nefais’tir. (A.Şir Nevai’dir)
– Matbaada basılan ilk kitabımız Vankulu Lügatı’dir.
– Türkler’in kullandığı ilk alfabe Göktürk Alfabesi’dir.
– İlk edebi topluluk Servet-i Fünun’dur.
– İlk divan sahibi sanatçımız Yunus Emre’dir.
– Türk şiirinin en eski lirik şiir örneği Aprın Çar Tigin’dir.
– Nobel edebiyat ödülünü ilk kez İsviçre kazandı.
– Türkçenin ilk gramer kitabını Baskakov yazmıştır.
– Aydınlar arasında heceyi ilk kez deneyen sanatçı M.Emin Yurdakul’dur.
– Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan sanatçımız M.Emin Yurdakul’dur.
2. İlk yerli roman : Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fitna
3. Batılı tekniği uygun ilk roman : Halit Ziya Uşaklıgil /Aşk-ı Memnu
4. İlk çeviri roman : Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak / 1859
5. İlk köy romanı : Nabizade Nazım / Karabibik
6. İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül
7. İlk gerçekçi (realist) roman : Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası
8. İlk tasvir ve tahlil ağırlıklı roman Namık Kemal / İntibah
9. Yurdumuzda ilk gazete: Zimirini ((1824)
10. İlk resmi Türkçe gazete : Takvim–i Vaka
11. İlk yarı gazete : Ceride-i Havadis
12. İlk tarihi roman : Namık Kemal / Cezmi – A. Mithat / Yeniçeri
13. İlk özel gazete : Şinasi ile Agah Efendi / Tercüman-ı Ahval
14. İlk pastoral şiir : A.Hamit Tarhan / Sahra
15. İlk şiir çevirisini yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci : Şinasi
16. Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan : A.Hamit Tarhan / Eşber veya Sardanapal
17. İlk bibliyografya : Keşfü’z Zünun / Katip Çelebi
18. ilk biyografi: Hoca Dehhani – Selçuklular Şartnamesi
19. İlk hatıra (anı) kitabı : Babürşah / Babürname
20. İlk hamse yazarı : Ali Şir Nevai
21. İlk tezkire : Ali Şir Nevai / Mecalisün Nefais
22. İlk antolojisi : Ziya Paşa / Harabat
23. İlk atasözleri kitabı : Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye
24. İlk hikaye kitabı : A.Mithat Efendi / Letaif-i Rivayet
25. İlk fıkra yazarı : Ahmet Rasim
26. İlk Türkçe yazılan ilk kitap : Kutadgu Bilig
27. İlk siyasetname : Kutadgu Bilig
28. Cumhuriyet dönemi ilk mensur şiir örneklerini veren : Halit Ziya Uşaklıgil
29. ilk mensur şiir örneklerini veren : Recaizade Mahmut Ekrem
30. Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan : Mehmet Emin Yurdakul
31. Türkçe’nin ilk gramer kitabını yazan: Baskakov
32. İlk makale : Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
33. İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk : Fecr-i Ati
34. Cumhuriyet sonrası ilk bildiri yayınlayan topluluk: Yedi Meşaleciler
35. Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : Kutadgu Bilig
36. İlk seyahatname : Seydi Ali Reis / Mir’atül Memalik
37. İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
38. Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz : Fuat Köprülü
39. Sahnelenen ilk tiyatro : Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
40. Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret
41. Şiirde noktalama işaretlerini ilk kullanan: Tevfik Fikret
42. Türkçe’nin ilk dil bilgisi kitabı : Süleyman Paşa / Sarf-ı Türki
43. İlk natüralist eserimizin yazarı : Nabizade Nazım / Zehra
44. Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim
45. Şarkı nazım türünü ilk kullanan: Nedim
46. İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi : Kamus’ul Alam
47. İlk sözlüğümüz : Kaşgarlı Mahmut / Divan-ı Lügat-it Türk
48. Matbaada basılan ilk kitabımız: Vankulu Lügatı
49. İlk Türkçe sözlük : Şemsettin Sami – Kamus-ı Türki
50. İlk özdeyiş örneklerini veren : Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
51. İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz : Kutadgu Bilig
52. Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin : Orhun Abideleri
53. Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan : R. Mahmut Ekrem
54. Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden : Mehmet Emin Yurdakul
55. Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı : Ömer Seyfettin
56. İlk deneme yazarı: Nurullah Ataç
57. Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan : A. Hamit Tarhan / Validem
58. İlk köy şiiri : Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı
59. İlk alfabemiz : Göktürk Alfabesi
60. Tekke şiirinin babası : Ahmet Yesevi
61. İlk Türk destanı : Alp Er Tunga Destanı
62. Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan : Namık Kemal
63. Bizde epik tiyatro türünün kurucusu : Haldun Taner
64. İlk kadın romancımız : Fatma Aliye
65. Süslü nesrin ilk temsilcisi : Sinan Paşa
66. Dünyanın bilinen ilk destanı : Sümerlerin Gılgamış Destanı
67. Dünyanın en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı : Kırgızların Manas Destanı
68. Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan : Şinasi
69. Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman : Halide Edip Adıvar / Ateşten Gömlek
70. İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı : Ahmet Vefik Paşa
71. İlk divan şairi : Hoca Dehhani
72. Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen : Refik Halit Karay
73. En başarılı psikolojik roman yazarımız : Peyami Safa / 9.Hariciye Koğuşu
74. İlk çocuk şiirlerini yazan : Tevfik Fikret / Şermin
75. Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı : Genç Kalemler
76. Hayat hikayesini İngilizce yazan ilk yazarımız: Halide Edip Adıvar
77. İlk çocuk yayınımız: Eftal ve Mümeyyiz
78. İlk Çocuk Romanı: Mahmut Yeşari / Bağrı Yanık Ömer
79. İlk Çocuk Şiir Kitabı : İbrahm Alaattin Gövsa / Çocuk Şiirleri
80. İlk Çocuk Tiyatromuz: M. Kemal Küçük / Çocuklara Tiyatro Dersi – Gülmeyen Çocuk
81. İlk edebiyat dergimiz: Hazine-i Evrak
82. İç monolog tarzında yazılmış ilk roman: Adalet Ağaoğlu / Bir Düğün Gecesi
83. Post-modern tarzında eser veren ilk yazarımız: Tutunamayanlar / Oğuz Atay
84. İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı: Köroğlu (1953)
85. Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü : Kara Maske (1943)
86. En uzun ömürlü edebiyat dergisi : Varlık Dergisi (1933)
87. İlk edebi tartışma: Namık Kemal ile Ziya Paşa arasında
88. İlk divan sahibi sanatçımız: Yunus Emre
89. İlk mizah gazetemiz: Namık Kemal / Diyojen
90. Serbest vezni kullanan ilk kullanan şair: Nazım Hikmet Ran (1929)
91. Cumhuriyet dönemi heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : Yusuf Ziya Ortaç / Binnaz
92. Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : A. Hamit Tarhan / Nesteren
93. Lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat: D. Mehmet Doğan / Bir Lügat Bulamadım
94. İlk edebi topluluk: Servet-i Fünun
95. Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı: Emin Nihat Tarlan / Müsameratname
96. Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi: Şinasi
97. Türk Edebiyatı‘nda yazıya geçirilen ilk masallar: Billur Köşk Masalları
98. Türk masallarını ilk defa derleyen: İ. Kunoş adlı Macar bilim adamı
99. Türk masallarını ilk defa yayınlayan yabancı ülke: 16. Lui dönemi Fransa
100. Aşık Veysel’i Türk halkına ilk tanıtan: Ahmet Kutsi Tecer
101. Batılı anlamdaki Türk resmine figür kullanan ilk ressam: Osman Hamdi Bey
102. Cumhuriyet tarihinin ilk ressamı Refik Epikman
103. Türkiye’nin ilk kadın caz piyanisti: Nilüfer Verdi
104. İlk Türk filmi: Fuat Uzkınay / ‘Ayastefonos’daki Rus Abidesinin Yıkılışı’ (1914).
105. İlk sesli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / İstanbul Sokaklarında
106. Yasaklanan ilk film: Metin Erksan / Aşık Veysel’in hayatı
107. İlk uluslararası ödül: Metin Erksan / Susuz Yaz
108. İlk renkli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / Halıcı Kız
109. İlk renkli belgesel film: Ali İpar – İlhan G. Arakon / Bir Şehrin Doğuşu
110. Köy hayatını anlatan ilk Türk filmi: Lütfi Akad / Beyaz Geceler
111. İlk sinema gösteriminin yapıldığı yer: Yıldız Sarayı (1896)
112. İlk kadın seslendirme yönetmeni: Sacide Keskin
113. Seslendirme işlemi Türkiye’de yapılan ilk film: Muhsin Ertuğrul / Bir Millet Uyanıyor
114. Basılan ilk küçük hikaye kitabı: S. Sezai / Küçük Şeyler
115. Bilinen ilk Türk yazar: Yollug Tigin
116. Türkiye’de bilinen ilk resim sergisi, İstanbul Atmeydanı’nda (Hipodrom) açıldı.
117. Türkiye’de çekilen ilk belgesel: Ayastefonos’taki Rus Abidesi’nin yıkılışıdır.(1914)
118. Türkiye’de afiş sanatının öncüsü: İhap Hulusi Görkey (1929)
119. İlk Anket Düzenleyen Dergi: Mektep ( Karabet Efendi)
120. İlk dergi : Vakayi-i Tıbbiye
121. İlk Edebiyat Tarihi: Abdülhalim Memduh / Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye
122. İlk spor dergisi: Sait çelebi / Spor Alemi (1919 – 1921)
123. Fotoğrafçılık konusunda ilk kitap : Yüzbaşı Hüsnü Efendi / Risale-i Fotoğrafya
124. İlk Fotoğrafçılık dergisi: Saffet Sürel –Şinasi Barutçu / Profesyonel ve Amatör Foto Dergisi
125. İlk fotoğraf sergisi: 1942 yılında Gazi Öğretmen okulunda açıldı
126. İlk fotoğraf yarışması : 1933 Ankara Halkevleri tarafından yapıldı
127. Yurdumuzda ilk fotoğrafhane: 1845 yılında M.Yana tarafından açıldı.
128. İlk Güzel Sanatlar Akademisi: Sanayi-i Nefise Mektebi
129. İlk haber ajansı : Anadolu Ajansı
130. İlk özel haber ajansı : Türk Haberler Ajansı (THA) / Kadri Kayabal
131. İlk Heykel : Osman Gazi büstüdür (1914)
132. İlk heykeltıraş : İhsan Aksoy
133. İlk Kabare Tiyatrosu: Haldun Taner /Devekuşu Kabare Tiyatrosu (1962)
134. İlk Marş: Mahmudiye Marşı (1289)
135. İlk Milli Marş: İstiklal Marşı (1921)
136. İlk Opera yapıtımız: Ahmet Adnan Saygun / Özsoy (1928)
137. İlk Sansür : Ali Kararnamesi
138. İlk Kadın sinema oyuncumuz: Bedia Muvahhit – Neyyire Neyir
139. İlk Kadın tiyatro sanatçımız: Afife Jale
140. İlk Kadın opera sanatkarımız: Semiha Berksoy
– İlk şiir çevirisini yapan: Şinasi
– İlk makaleyi yazan: Şinasi
– İlk fıkra yazarı: Ahmet Rasim
– İlk siyasetname: Kutadgu Bilig
– İlk yarı gazete: Ceride-i Havadis
– Batılı tekniği uygun ilk roman: Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu
– İlk çeviri roman: Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859
– İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /1859
– İlk köy romanı: Nabizade Nazım / Karabibik
– İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül
– İlk realist roman: Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası
– İlk hamse yazarı: Ali Şir Nevai- İlk yerli roman: Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
– İlk resmi Türkçe gazete: Takvim-i Vakayi
– İlk tezkire: Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais
– İlk antolojisi: Ziya paşa /Harabat
– İlk atasözleri kitabı: Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye
– İlk tarihi roman: Namık Kemal / Cezmi , A. Mithat / Yeniçeri
– İlk özel gazete: Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi
– İlk pastoral şiir: A.Hamit Tarhan /Sahra
– Noktalama işaretlerini ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci: Şinasi
– Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan: A.Hamit /Eşber veya Sardanapal
– Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri: A.Hamit/Nesteren
– İlk bibliyografya: Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi
– İlk hatıra kitabı: Babürşah /Babürname
– İlk mizah dergisi: Diyojen /Teodor Kasap
– İlk hikaye kitabı: A: Mithat /Letaif-i Rivayet
– İlk Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig
– İlk mensur şiir örneklerini veren: Halit Ziya
– Dünya edebiyatındaki ilk modern roman: Cervantes/Don Kişot
– İlk makale: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
– İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk: Fecr-i Ati
– Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser: Kutadgu Bilig
– İlk seyahatname: Mir’atül Memalik / Seydi Ali Reis
– İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
– Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü
– Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
– Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret
– Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / Sarf – ı Türki
– İlk naturalist eserimizin yazarı: Nabızade Nazım / Zehra
– Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim
– Şarkıyı icat eden: Nedim
– İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam
– İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk
– İlk Türkçe sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki
– İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
– İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz: Kutadgu Bilig
– Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin: Orhun Abideleri
– Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan: R. Mahmut Ekrem
– Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul
– Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin
– Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan: A. Hamit / Validem
– İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı
– İlk alfabemiz: Göktürk Alfabesi
– Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi
– İlk Türk destanı: Alp Er Tunga Destanı
– Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan: Namık Kemal
– Bizde epik tiyatro türünün kurucusu: Haldun Taner
– İlk kadın romancımız: Fatma Aliye Hanım
– Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa
– Dünyanın bilinen ilk destanı: Sümerlerin Gılgamış Destanı
– Dünyanın halen yaşayan, en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı
– Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: Şinasi
– Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman: Ateşten Gömlek
– İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı: A.Vefik paşa
– İlk divan şairi: Hoca Dehhani
– Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen: Refik Halit Karay
– En başarılı psikolojik roman yazarımız: P.Safa / 9.Hariciye koğuşu
– İlk çocuk şiirlerini yazan: Tevfik Fikret / Şermin
– Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: Genç Kalemler
– Edebiyatımızda noktalama işaretini, ilk kez Şinasi “Şair Evlenmesi” nde kullanmıştır.
– Edebiyatımızda ilk çeviri roman, Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak’tır.
– Edebiyatımızda ilk roman, Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır.
– Edebiyatımızda ilk köy romanı, Nabizade Nazım’ın “Karabibik” adlı eseridir.
– Edebiyatımızdaki ilk realist romancı Recaizade Mahmut Ekrem’dir.
– Edebiyatımızdaki ilk realist roman Araba Sevdası’dır yazarı Recaizade Mahmut Ekrem’dir.
– Edebiyatımızda ilk edebi roman, Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseridir.
– Edebiyatımızda ilk psikolojik roman, Eylül’dür (Mehmet Rauf)
– Edebiyatımızda ilk tarihi roman, Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseridir.
– Edebiyatımızda ilk kadın romancı Fatma Aliye’dir.
– Edebiyatımızda ilk makaleyi Şinasi yazmıştır. (Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi)
– İlk tiyatro Şinasi’nin Şair Evlenmesi’dir.
– Edebiyatımızdaki ilk pastoral şiir A.Hamit Tarhan’ın Sahra adlı şiiridir.
– Edebiyatımızdaki ilk psikolojik roman denemesi Nabizade Nazım’ın Zehra adlı eseridir.
– Edebiyatımızda çoçuklar üzerine yazılmış ilk eserler Nabi’nin Hayriye’si ve Sümbülzade Vehbi’nin Lütfiye’sidir.
– Edebiyatımızdaki ilk eleştirmen Namık Kemal’dir.
– İlk çoçuk yayınımız ise Eftal ve Mümeyyizdir.(1869)
– Türk Edebiyatı’nda bilinen ilk çocuk gazetesi Çocuklar İçin Mümeyyiz’dir.
– Aşık Veysel ilk olarak A.Kutsi Tecer tarafından Türk halkına tanıtılmıştır.
– Hazine-i Evrak ilk edebiyat dergimizdir.
– Türk Edebiyatı’nda iç monolog tarzı yazılmış ilk roman Bir Düğün Gecesi’dir.(A.Ağaoğlu)
– Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı Emin Nihat Tarlan’ın Müsameratname’dir.(1872)
– Türk Edebiyatı’nda mensur şiir yazımı ilk defa Halit Ziya ile başlar.
– Türk Edebiyatı’nda post-modern tarzda eser veren ilk yazarımız Oğuz Atay’dır.(Tutunamayanlar)
– Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi Şinasi tarafından yapılmıştır.
– Türk Edebiyatı’nda yazıya geçirilen ilk masallar Billur Köşk Masalları’dır.
– Türk masalları ilk defa yurt dışında 16.Lui döneminde Fransa’da yayınlanmıştır.
– Türk masallarını ilk defa derleyen İ.Kunoş adlı Macar bilim adamıdır.
– Divan Edebiyatı’nın ilk şairi Hoca Dehhani, son şairi ise Şeyh Galip’dir.
– İlk yerli çizgi roman, Türk Kahramanı Köroğlu’dur.(1953)
– Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü Kara Maske’dir.(1943)
– Dünyada ilk özgün çizgi roman New Fund’dur.(1935)
– Dünyada ilk özgün çizgi macera hikayesi Dick Tracy’dir.(Chester Gould)
– Dünyada ilk kez resimle yazıyı birleştiren, konuşma balonları hazırlayan ressam William Hogarth’tır.(1697-1908)
– Beyanname ile yayın hayatına giren ilk edebiyat topluluğu Fecr-i Ati’dir.
– Cumhuriyet sonrası ilk beyanname yayınlayan edebi topluluk Yedi Meşaleciler’dir.
– Yahya Kemal bütün şiirlerini aruzla yazmıştır, yalnız Ok şiiri hece vezni ile yazmıştır.
– Kutatgu Bilig ilk Türk dünyası ansiklopedisidir.
– İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı Köroğlu’dur.
– Serbest müstezatı aruzla deneyen ilk şairimiz Tevfik Fikret’tir.
– Şiirde noktalama işaretini ilk kez kullanan Servet-i Fünun sanatçısı Tevfik Fikret’tir.
– Divan Edebiyatı’nın Sebk-i Hindi tarzının ilk temsilcisi Naili’dir.
– Edebiyatımızda serbest vezni ilk kez Nazım Hikmet kullanmıştır.(1929)
– Edebiyatımızda anjabmanı ilk kez Tevfik Fikret kullanmıştır.
– İlk Türkçe gazete 1831′de kurulan Takvim-i Vaka’dır.
– İlk Türkçe özel gazete 1860′da kurulan Tercüman-ı Ahval’dır.
– Dünyada bilinen en uzun destan Kırgızlar’ın Manas Destanı’dır.
– En uzun ömürlü edebiyat dergimiz 1933 yılında çıkmaya başlayan Varlık Dergisi’dir.
– Türkiye’de lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat Bir Lügat Bulamadım’dır.(M.Doğan)
– Hayat hikâyesini İngilizce yazan ilk yazarımız Halide Edip Adıvar’dır.
– Türkiye’de kurulan ilk kadın derneği kurucularından biri Halide Edip Adıvar’dır.
– Atatürk’e muhalefet olan ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
– Sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
– Ülkemizdeki ilk çocuk çizgi roman türü Kara Maske’dir.
– Aruzla yazılan ilk manzum tiyatro eseri Eşber’dir.(A.Hamit Tarhan )
– Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri Binnaz’dır.(Y.Ziya Ortaç)
– İlk bibliyoğrafya Keşfiz-Zünun’dur. (K.Çelebi)
– İlk hatıra kitabı Babürname’dir. (Babürşah)
– İlk hamse yazarı Ali Şir Nevai’dir.
– Edebiyatımızdaki ilk antoloji Harabat’tır. (Z.Paşa)
– Edebiyatımızdaki ilk atasözleri kitabı Durub-ı Emsal-i Osmaniye’dir. (Şinasi)
– İlk mizah dergisi Diyojen’dir. (Teodor Kasap)
– Edebiyatımızdaki ilk hikaye kitabı Letafet-i Rivayet’tir. (A.Mithat)
– Basılan ilk küçük hikaye kitabı Küçük Şeyler’dir. (S.Sezai, ilk gerçekçi hikaye)
– Edebiyatımızdaki ilk fıkra yazarı Ahmet Rasim’dir.
– Bilinen ilk Türk yazarı Yollug Tigin’dir.
– İlk siyasetname eseri Kutadgu Bilig’tir.
– İlk mensur şiir yazarı R.Mahmut Ekrem’dir.
– İlk sözlük kitabımız Divan-i Lügatit Türk’tür. (K.Mahmut)
– İlk sosyolog Ziya Gökalp’tir.
– İlk edebi tartışma Ziya Paşa ile Namık Kemal arasında olmuştur.
– Ülkemizdeki ilk Müslüman kadın tiyatrocu Afife Jale’dir.
– Edebiyatımızdaki batı roman tekniklerine uygun ilk
– modern roman Mai ve Siyah’tır. (Halit Ziya)
– Dünyada bilinen en eski destan Gılgamış’tır.
– Dünyadaki ilk kadın romancı Afraben’dir (Afrahat)
– Dünya edebiyatındaki ilk realist roman Madama Bovary’dir.
– Türk Edebiyatı’ndaki ilk deneme yazarı Nurullah Ataç’tır.
– İlk tezkiremiz Mecalis’ün Nefais’tir. (A.Şir Nevai’dir)
– Matbaada basılan ilk kitabımız Vankulu Lügatı’dir.
– Türkler’in kullandığı ilk alfabe Göktürk Alfabesi’dir.
– İlk edebi topluluk Servet-i Fünun’dur.
– İlk divan sahibi sanatçımız Yunus Emre’dir.
– Türk şiirinin en eski lirik şiir örneği Aprın Çar Tigin’dir.
– Nobel edebiyat ödülünü ilk kez İsviçre kazandı.
– Türkçenin ilk gramer kitabını Baskakov yazmıştır.
– Aydınlar arasında heceyi ilk kez deneyen sanatçı M.Emin Yurdakul’dur.
– Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan sanatçımız M.Emin Yurdakul’dur.
Başka Bir İlkler Sıralaması
1. İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /18592. İlk yerli roman : Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fitna
3. Batılı tekniği uygun ilk roman : Halit Ziya Uşaklıgil /Aşk-ı Memnu
4. İlk çeviri roman : Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak / 1859
5. İlk köy romanı : Nabizade Nazım / Karabibik
6. İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül
7. İlk gerçekçi (realist) roman : Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası
8. İlk tasvir ve tahlil ağırlıklı roman Namık Kemal / İntibah
9. Yurdumuzda ilk gazete: Zimirini ((1824)
10. İlk resmi Türkçe gazete : Takvim–i Vaka
11. İlk yarı gazete : Ceride-i Havadis
12. İlk tarihi roman : Namık Kemal / Cezmi – A. Mithat / Yeniçeri
13. İlk özel gazete : Şinasi ile Agah Efendi / Tercüman-ı Ahval
14. İlk pastoral şiir : A.Hamit Tarhan / Sahra
15. İlk şiir çevirisini yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci : Şinasi
16. Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan : A.Hamit Tarhan / Eşber veya Sardanapal
17. İlk bibliyografya : Keşfü’z Zünun / Katip Çelebi
18. ilk biyografi: Hoca Dehhani – Selçuklular Şartnamesi
19. İlk hatıra (anı) kitabı : Babürşah / Babürname
20. İlk hamse yazarı : Ali Şir Nevai
21. İlk tezkire : Ali Şir Nevai / Mecalisün Nefais
22. İlk antolojisi : Ziya Paşa / Harabat
23. İlk atasözleri kitabı : Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye
24. İlk hikaye kitabı : A.Mithat Efendi / Letaif-i Rivayet
25. İlk fıkra yazarı : Ahmet Rasim
26. İlk Türkçe yazılan ilk kitap : Kutadgu Bilig
27. İlk siyasetname : Kutadgu Bilig
28. Cumhuriyet dönemi ilk mensur şiir örneklerini veren : Halit Ziya Uşaklıgil
29. ilk mensur şiir örneklerini veren : Recaizade Mahmut Ekrem
30. Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan : Mehmet Emin Yurdakul
31. Türkçe’nin ilk gramer kitabını yazan: Baskakov
32. İlk makale : Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
33. İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk : Fecr-i Ati
34. Cumhuriyet sonrası ilk bildiri yayınlayan topluluk: Yedi Meşaleciler
35. Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : Kutadgu Bilig
36. İlk seyahatname : Seydi Ali Reis / Mir’atül Memalik
37. İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
38. Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz : Fuat Köprülü
39. Sahnelenen ilk tiyatro : Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
40. Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret
41. Şiirde noktalama işaretlerini ilk kullanan: Tevfik Fikret
42. Türkçe’nin ilk dil bilgisi kitabı : Süleyman Paşa / Sarf-ı Türki
43. İlk natüralist eserimizin yazarı : Nabizade Nazım / Zehra
44. Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim
45. Şarkı nazım türünü ilk kullanan: Nedim
46. İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi : Kamus’ul Alam
47. İlk sözlüğümüz : Kaşgarlı Mahmut / Divan-ı Lügat-it Türk
48. Matbaada basılan ilk kitabımız: Vankulu Lügatı
49. İlk Türkçe sözlük : Şemsettin Sami – Kamus-ı Türki
50. İlk özdeyiş örneklerini veren : Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
51. İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz : Kutadgu Bilig
52. Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin : Orhun Abideleri
53. Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan : R. Mahmut Ekrem
54. Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden : Mehmet Emin Yurdakul
55. Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı : Ömer Seyfettin
56. İlk deneme yazarı: Nurullah Ataç
57. Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan : A. Hamit Tarhan / Validem
58. İlk köy şiiri : Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı
59. İlk alfabemiz : Göktürk Alfabesi
60. Tekke şiirinin babası : Ahmet Yesevi
61. İlk Türk destanı : Alp Er Tunga Destanı
62. Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan : Namık Kemal
63. Bizde epik tiyatro türünün kurucusu : Haldun Taner
64. İlk kadın romancımız : Fatma Aliye
65. Süslü nesrin ilk temsilcisi : Sinan Paşa
66. Dünyanın bilinen ilk destanı : Sümerlerin Gılgamış Destanı
67. Dünyanın en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı : Kırgızların Manas Destanı
68. Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan : Şinasi
69. Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman : Halide Edip Adıvar / Ateşten Gömlek
70. İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı : Ahmet Vefik Paşa
71. İlk divan şairi : Hoca Dehhani
72. Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen : Refik Halit Karay
73. En başarılı psikolojik roman yazarımız : Peyami Safa / 9.Hariciye Koğuşu
74. İlk çocuk şiirlerini yazan : Tevfik Fikret / Şermin
75. Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı : Genç Kalemler
76. Hayat hikayesini İngilizce yazan ilk yazarımız: Halide Edip Adıvar
77. İlk çocuk yayınımız: Eftal ve Mümeyyiz
78. İlk Çocuk Romanı: Mahmut Yeşari / Bağrı Yanık Ömer
79. İlk Çocuk Şiir Kitabı : İbrahm Alaattin Gövsa / Çocuk Şiirleri
80. İlk Çocuk Tiyatromuz: M. Kemal Küçük / Çocuklara Tiyatro Dersi – Gülmeyen Çocuk
81. İlk edebiyat dergimiz: Hazine-i Evrak
82. İç monolog tarzında yazılmış ilk roman: Adalet Ağaoğlu / Bir Düğün Gecesi
83. Post-modern tarzında eser veren ilk yazarımız: Tutunamayanlar / Oğuz Atay
84. İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı: Köroğlu (1953)
85. Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü : Kara Maske (1943)
86. En uzun ömürlü edebiyat dergisi : Varlık Dergisi (1933)
87. İlk edebi tartışma: Namık Kemal ile Ziya Paşa arasında
88. İlk divan sahibi sanatçımız: Yunus Emre
89. İlk mizah gazetemiz: Namık Kemal / Diyojen
90. Serbest vezni kullanan ilk kullanan şair: Nazım Hikmet Ran (1929)
91. Cumhuriyet dönemi heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : Yusuf Ziya Ortaç / Binnaz
92. Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : A. Hamit Tarhan / Nesteren
93. Lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat: D. Mehmet Doğan / Bir Lügat Bulamadım
94. İlk edebi topluluk: Servet-i Fünun
95. Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı: Emin Nihat Tarlan / Müsameratname
96. Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi: Şinasi
97. Türk Edebiyatı‘nda yazıya geçirilen ilk masallar: Billur Köşk Masalları
98. Türk masallarını ilk defa derleyen: İ. Kunoş adlı Macar bilim adamı
99. Türk masallarını ilk defa yayınlayan yabancı ülke: 16. Lui dönemi Fransa
100. Aşık Veysel’i Türk halkına ilk tanıtan: Ahmet Kutsi Tecer
101. Batılı anlamdaki Türk resmine figür kullanan ilk ressam: Osman Hamdi Bey
102. Cumhuriyet tarihinin ilk ressamı Refik Epikman
103. Türkiye’nin ilk kadın caz piyanisti: Nilüfer Verdi
104. İlk Türk filmi: Fuat Uzkınay / ‘Ayastefonos’daki Rus Abidesinin Yıkılışı’ (1914).
105. İlk sesli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / İstanbul Sokaklarında
106. Yasaklanan ilk film: Metin Erksan / Aşık Veysel’in hayatı
107. İlk uluslararası ödül: Metin Erksan / Susuz Yaz
108. İlk renkli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / Halıcı Kız
109. İlk renkli belgesel film: Ali İpar – İlhan G. Arakon / Bir Şehrin Doğuşu
110. Köy hayatını anlatan ilk Türk filmi: Lütfi Akad / Beyaz Geceler
111. İlk sinema gösteriminin yapıldığı yer: Yıldız Sarayı (1896)
112. İlk kadın seslendirme yönetmeni: Sacide Keskin
113. Seslendirme işlemi Türkiye’de yapılan ilk film: Muhsin Ertuğrul / Bir Millet Uyanıyor
114. Basılan ilk küçük hikaye kitabı: S. Sezai / Küçük Şeyler
115. Bilinen ilk Türk yazar: Yollug Tigin
116. Türkiye’de bilinen ilk resim sergisi, İstanbul Atmeydanı’nda (Hipodrom) açıldı.
117. Türkiye’de çekilen ilk belgesel: Ayastefonos’taki Rus Abidesi’nin yıkılışıdır.(1914)
118. Türkiye’de afiş sanatının öncüsü: İhap Hulusi Görkey (1929)
119. İlk Anket Düzenleyen Dergi: Mektep ( Karabet Efendi)
120. İlk dergi : Vakayi-i Tıbbiye
121. İlk Edebiyat Tarihi: Abdülhalim Memduh / Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye
122. İlk spor dergisi: Sait çelebi / Spor Alemi (1919 – 1921)
123. Fotoğrafçılık konusunda ilk kitap : Yüzbaşı Hüsnü Efendi / Risale-i Fotoğrafya
124. İlk Fotoğrafçılık dergisi: Saffet Sürel –Şinasi Barutçu / Profesyonel ve Amatör Foto Dergisi
125. İlk fotoğraf sergisi: 1942 yılında Gazi Öğretmen okulunda açıldı
126. İlk fotoğraf yarışması : 1933 Ankara Halkevleri tarafından yapıldı
127. Yurdumuzda ilk fotoğrafhane: 1845 yılında M.Yana tarafından açıldı.
128. İlk Güzel Sanatlar Akademisi: Sanayi-i Nefise Mektebi
129. İlk haber ajansı : Anadolu Ajansı
130. İlk özel haber ajansı : Türk Haberler Ajansı (THA) / Kadri Kayabal
131. İlk Heykel : Osman Gazi büstüdür (1914)
132. İlk heykeltıraş : İhsan Aksoy
133. İlk Kabare Tiyatrosu: Haldun Taner /Devekuşu Kabare Tiyatrosu (1962)
134. İlk Marş: Mahmudiye Marşı (1289)
135. İlk Milli Marş: İstiklal Marşı (1921)
136. İlk Opera yapıtımız: Ahmet Adnan Saygun / Özsoy (1928)
137. İlk Sansür : Ali Kararnamesi
138. İlk Kadın sinema oyuncumuz: Bedia Muvahhit – Neyyire Neyir
139. İlk Kadın tiyatro sanatçımız: Afife Jale
140. İlk Kadın opera sanatkarımız: Semiha Berksoy
Yorumlar
Yorum Gönder